VERSLAG VAN HET 4E JAAR www.emaildokter.nl

INLEIDING.

In Nederland bepaalt een minuscule groep het beleid. Wil je voor meerdere clubs in het betaald voetbal een clubkaart kopen, dan kan dit niet. De KNVB heeft het advies gegeven, dat gezien de kans op ongeregeldheden men recht heeft op één kaart van een club. En dit voor enige duizenden hooligans op een jaarlijks bezoekersaantal van ongeveer 6 miljoen! Een aardig vergelijk met de internetgeneeskunde, waarbij met één keer misgaan de internetarts direct wordt gekoppeld aan een malafide persoon. Bij emaildokter.nl was er het afgelopen jaar wederom sprake van een vooruitgang. Reden om door te gaan met het concept internet en op verantwoordelijke wijze communiceren met de dokter.

Vooral de publicatie in het begin van 2005 van de “KNMG-richtlijn online artspatiënt contact” (1) gaf het emailconsult meer basis. Daarbij werd in het begin van dit jaar de Nederlandse Vereniging voor E-Health (www.vereniging-ehealth.nl ) opgericht. Voornaamste doelstelling is het bevorderen van ICT-mogelijkheden ter ondersteuning en verbetering van de gezondheidszorg.

Verder publiceerde de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ, www.rvz.net) een rapport getiteld “Van weten naar doen” (2). Het maken van afspraken, inzage medisch dossier, herhalingsrecepten, vragen over medicijngebruik en uitslagen van onderzoek scoren hierin hoog.
In de pers mag het artikel uit het Algemeen Dagblad “Digitale consult rukt op!”(3) niet onvermeld blijven. Teun Stigter’s artikel “E-Health: praatpalen op de elektronische snelweg” (4) is daarbij het lezen meer dan waard.

De 45 columns op de internetsite verschenen in een boek getiteld “De week van de emaildokter” dat werd uitgegeven door www.bergboek.nl. Hiervoor in de plaats verscheen: “De spreuk van de week”.
“Wij zullen doorgaan…..tot we samenzijn,” is een bekend lied van Ramses Shaffy. Emaildokter.nl heeft redenen genoeg om dit in het 5e jaar van haar bestaan ook te doen. Het vertrouwen blijft dat de diverse partijen hun aarzeling ten aanzien van het emailconsult omzetten in praktische daden.

RESULTATEN

Van 1 augustus 2004 tot en met 31 juli 2005 ontving ik 2162 e-mails. Een groei van bijna 350 procent ten opzichte van het vorige jaar!

Hiervan waren er 2143 met een vraag op medisch gebied. Het aantal mensen zonder vaste huisarts wordt geschat op 10 procent. Enige e-mails kwamen uit België en Duitsland.
De internetsite werd door gemiddeld 128 visitors per dag bekeken. Het 0900-100.100.200
nummer (70 e.c.p.m) had een gemiddeld aantal belminuten van 50 per maand. Vragen via
dit nummer waren voornamelijk van medisch informatieve aard.

Hieronder volgen de tabellen met commentaar.

Tabel 1: De reden van de medische vraag

Ongeveer 85 procent van verzoeken voor recepten betrof erectiebevorderende medicatie bij vooral de groep mannen van 30-gers en 55-plussers. Dit is 65 procent van het totale aantal contactredenen (2143). In de dagelijkse huisartsenpraktijk ligt dit percentage op ongeveer 2 procent met een piek in de leeftijden van 45 tot 75 jaar (5)!

Opvallend was dat men vaak de benodigde informatie over dit onderwerp via internet had gelezen. Veelal durft men dit probleem bij de (vrouwelijke) huisarts niet ter sprake te brengen of men heeft geen tijd voor doktersbezoek. De uitspraak “Dokter, ik ben blij dat ik u niet zie” moge kenmerkend zijn voor deze nieuwe patiënt. Daarbij waren deze mensen tevreden met het verkrijgen van medicatie via een internetapotheek. Opmerkelijk is dat menig partner de aanzet geeft tot deze vorm van internetcommunicatie met een huisarts.

Opvallend was de groep vrouwen die kampten met overmatig vaginaal bloedverlies en
hiervoor te weinig ondersteuning c.q. diagnostiek via hun huisarts kregen. Vaak bracht een terugverwijzing naar hem/haar de oplossing.

Wederom mailden een aantal mensen met een gehoorprobleem. Voor hen is deze wijze
van communicatie ideaal.

Een meisje met een fobie voor knalvuurwerk werd voor de korte duur waarin ze met dit
probleem te maken had, geholpen met een geringe hoeveelheid medicatie.

Een patiënt met een schimmelnagel filmde dit met zijn webcam, daar een digitale camera
hem ontbrak.

Een vrouw stuurde een foto van een brandwond opgelopen aan haar voet doordat kokend
water in haar laars terecht was gekomen en kon snel geholpen worden.

Diverse mensen vroegen informatie die gevonden kon worden op een geadviseerde internetsite. Een voorbeeld: “Bestaat er in België een vakbond voor verpleegkundigen?”

Een jonge Nederlandse toerist in Thailand mailde wat hij moest doen met een abces op zijn knie ten gevolge van een motorongeluk. Hij werd verwezen naar een locale arts. De e-mail correspondentie verliep via locale internetcafe’s.

Tabel 2: De gestelde diagnosen

Tabel 3: Het gevoerde beleid.

Tabel 4: Indicatie niet-medische vragen

CONTACT MET DERDEN.

Contacten bleven bestaan met www.griepvaccinatie.nl, de NONI-Huisartsenpraktijk in
Capelle a/d IJssel, de Rotterdamse- Vlaardingse en Dordtse Huisartsenposten en Nationaal
Platform E-Health (www.e-healthplatform.nl). Verwijzing vond incidenteel plaats naar www.seksualiteit.nl.

Zakelijke begeleiding vond wederom plaats door de Heer H.J.Ploeg (www.dezaak.nl),
Sasha verzorgde de internetsite en de financiële administratie werd verricht door Agnes Hensen (info@hensenbeheer.nl).
Begin 2005 heeft de Commissie Geneesmiddelen Registratie (CGR) naar aanleiding van een klacht van mevr. A. Kant (SP) de uitspraak gedaan dat de koppeling van radiospots verwijzend naar www.erectieplein.nl verkapte reclame is. De site werd hierna aangepast.

BESCHOUWING

Ook in het afgelopen jaar is gebleken dat het emailconsult terrein wint. Receptaanvraag en terugkoppeling staan wederom boven aan de lijst voor mailen met de dokter. Dit komt overeen met een recent rapport van de RVZ ( 2).
De vraag naar medicatie voor erectiele dysfunctie (ED) via internet bestaat al lange tijd. Helaas betrekken veel gebruikers medicatie via vaak onbetrouwbare internetsites. Op de wijze zoals dit via emaildokter.nl verloopt lijkt een nieuwe, betrouwbare weg ingeslagen te zijn. Over het algemeen is men tevreden over deze wijze van serviceverlening. Daarbij weet men nu zeker dat de geregistreerde medicatie wordt verstrekt, daar het recept naar een betrouwbare internetapotheek of eigen apotheek wordt verzonden.

Opvallend feit is dat ongeveer 40 % van de aanvragers dit eenmalig deed. Dit wordt bevestigd door beschikbare literatuur (6). De hoop bestaat dat men na een eenmalig recept en advies via telefoon of e-mail de drempel van deze klachten overwonnen heeft. En dus geen medicatie meer nodig heeft.

Nogmaals vestig ik de aandacht op het proefschrift van huisarts Dr. Bert-Jan de Boer “Erectiele dysfunction in primary care; the ENIGMA-study (7).
Het sinds een jaar in gebruik zijnde patientendossier E-Dok (www.dejonghbv.nl)
functioneerde geweldig, temeer daar binnenkomende- en verzonden e-mails aan het patiënten dossier gekoppeld zijn. Het terugzoeken van gegevens is hierdoor zeer efficiënt.

CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

De conclusies en aanbevelingen uit het vorige jaarverslag blijven gehandhaafd.

Het opstellen van regels over het bestellen van medicatie via internet dient in Nederland snel
plaats te vinden in verband met de noodzakelijke duidelijkheid.

Het verdient nader onderzoek waarom mensen hun discrete problematiek liever via internet met een onbekende huisarts bespreken.

Het tarief voor het emailconsult moet uiterlijk op 1 januari 2006 vastgesteld zijn, teneinde
e-zorgverleners en zorgverzekeraars uit de onduidelijkheid op dit gebied te helpen.

De Nederlandse Vereniging voor E-Health (www.vereniging-ehealth.nl )
verdient meer aandacht, daar zij vooral borg staat voor de kwaliteit van de internetgeneeskunde.

De adviezen van de RVZ op het gebied van E-Health dienen sneller geïmplementeerd te worden. Een voorbeeld is het al in 2000 uitgebrachte advies dat internet de positie van de patiënt in de zorg aanzienlijk kan versterken. Hiermee is in de praktijk nog weinig concreets gedaan.

Het huisartsentekort lijkt in Nederland te dalen.

De communicatie via e-mail nam aanzienlijk toe (vorig jaar: 5%; dit jaar: 52%!).

LITERATUUR

1.KNMG-richtlijn online artspatiënt contact, januari 2005; www.knmg.nl
2.“Van weten naar doen”; rapport Raad voor de Volksgezondheid en Zorg, mei 2005; www.rvz.net
3.Digitale consult rukt op; Algemeen Dagblad 22 september 2004.
4.Teun Stigter.E-Health: praatpalen op de elektronische snelweg. Zorgspecial 2005; nummer 3.
5.Okkes I.M., e.a. Van klacht naar diagnose. Episodegegevens uit de huisartspraktijk
Uitgeverij Coutinho. ISBN 90 6283 126 5.
6.Souverein PC, Egberts ACG, Meuleman EJH, Urquhart J, Leufkens HGM. Incidence and determinants of sildenafil (dis)continuation : the Dutch cohort of sildenafil users. International Journal of Impotence Research (2002) 14, 259-265.
7.de Boer BJ. Erectile dysfunction in primary care; the Enigma study. Proefschrift 25 mei 2004 (ISBN 90-9018080-X).

Rhoon, 24 augustus 2005

Dr. R. Mol, huisarts/emaildokter,
Van Hobokenstraat 7,
3161 KR Rhoon.
Tel. 06-53.48.37.64
0900-100.100.200.
E-mail: info @ emaildokter.nl