JAARVERSLAG 6E JAAR WWW.EMAILDOKTER.NL

INLEIDING

Het was me het jaar wel. Vooral de reactie van de juridische- en politieke wereld op het e-consult. Een ingediend amendement in het kader van de Geneesmiddelenwet ten aanzien van voorschrijven van medicatie via internet werd in de Tweede Kamer unaniem aangenomen. Ondanks serieuze pogingen van de Nederlandse Vereniging voor E-Health (www.vereniging-e-health.nl ) de Eerste Kamer op andere gedachten te brengen, werd deze wet per 1 juli 2007 van kracht. Medicatie mag vanaf deze datum alleen nog via het internet voorgeschreven worden indien de arts de patiënt persoonlijk heeft ontmoet, hem/haar kent en het medicatiedossier tot zijn/haar beschikking heeft.

De rechtbank van Den Bosch legde 6 artsen en een apotheker forse boetes op in het kader van vermeende overtreding van de regelgeving met betrekking tot de uitvoer van medicijnen, waaronder opiaten. Alle betrokkenen hebben hoger beroep ingesteld. Wanneer dit dient, is nog niet duidelijk. Het Medisch Tuchtcollege veroordeelde een arts tot 12 maanden schorsing van zijn beroepsuitoefening in het kader van een gelukte zelfmoord na verkrijging van medicatie via internet. De Richtlijn online artspatiënt contact van de beroepsgroep KNMG zal op grond van deze gebeurtenissen in het najaar van 2007 aangepast worden. Wat zou er gebeurd zijn indien 6 jaar geleden geen praktische initiatieven op e-consult gebied genomen waren? Ik denk weinig. De “moderne patiënt”, die nu op efficiënte, zorgvuldige en anonieme wijze via internet en e-mail geholpen wil worden, heeft er in ieder geval baat bij gehad. En ook artsen geven gelukkig steeds meer aan, dat internet een prettig hulpmiddel is in de communicatie met elkaar en patiënten.

Al met al zit er behoorlijk veel leven op het gebied van E-Health. Klaarblijkelijk heeft deze verandering in de zorg veel tijd nodig. Een weg terug is er gelukkig niet meer.

RESULTATEN

Van 1 augustus 2006 tot en met 31 juli 2007 ontving ik 1977 e-mails, die betrekking hadden op een medisch vraag. Een achteruitgang van 11%. Het aantal mensen zonder vaste huisarts was praktisch nul. De tekst op de site werd zodoende aangepast.

Wederom werd er gemaild vanuit België en Duitsland.

De internetsite werd door gemiddeld 156 visitors per dag bekeken. Het 0900-100.100.200 nummer (70 e.c.p.m) had een gemiddeld aantal belminuten van 45 per maand.

Tijdens het 9e Symposium van het Nationaal Platform E-Health (www.e-healthplatform.nl ) in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor E-Health in maart 2007 werd door Dr. L.K.J. van Romunde van www.curame.nl geadviseerd om het e-consult na twee weken te beantwoorden met een replymail. Volgens hem technisch geen groot probleem en helaas nog te weinig toegepast in de gezondheidszorg. Vanaf 1 mei 2007 was deze replymail operationeel. 25 % van de betrokkenen reageerden positief op deze nieuwe wijze van terugkoppeling.

Hieronder volgen de gebruikelijke tabellen en commentaren.

Tabel 1: de reden voor de medische vraag.

Tabel 2: de gestelde diagnose

Tabel 3: het gevoerde beleid

Er werd 111 maal verwezen naar eigen huisarts/specialist of internetsite. Het aantal verzoeken voor medewerking aan Universitaire scripties, werkstukken voor schoolopdrachten en interviews bedroeg 19.

Diverse redenen voor consultatie via internet waren:

• Een man van 76 jaar, die verzocht om een recept voor de anticonceptiepil, daar hij behoefte had aan borstvergroting. Het recept werd geweigerd.
  
• Een schippersvrouw met alle symptomen van hartfalen mailde op ongeveer een uur varen van de dichtstbijzijnde haven. Per telefoon werd een ambulance verzorgd. De centralist was verrast door deze wijze van hulpverlening. Een ambulance stond klaar toen het schip afmeerde. Gelukkig werd er geen hartfalen vastgesteld in het nabij gelegen ziekenhuis.
  
• Mannen gaven aan dat internet de ideale manier is om te starten met hun erectieprobleem. De kleine groep die gebruik maakte van een persoonlijk consult hierna was zeer tevreden over de oplossing en de follow up van hun probleem.
• Wederom bleek dat het e-consult ideaal is voor jonge mensen met seksuele problemen of geslachtsziekten. Velen gaven aan dat de drempel ideaal laag ligt om te starten met het therapeutisch advies.
  
• Ook dit jaar werden second opinions opgelost door terugverwijzing naar de eigen huisarts of specialist. De advisering vond plaats per e-mail, zodat men hiermee op goede gronden een opening had voor een vervolggesprek met de eigen behandelaar.
  
• Verwijzing naar een volgens mij betrouwbare internetsite vond meer plaats dan het jaar hiervoor.
  

CONTACT MET DERDEN

Contacten bleven bestaan met de Nederlandse Vereniging voor E-Health

(www.vereniging-ehealth.nl) en het Nationaal Platform E-Health

(www.e-healthplatform.nl). Tot 1 januari 2007 werd als part-time huisarts gewerkt in

de NONI-Huisartsenpraktijk te Capelle aan den IJssel. Deze werd hierna door de initiatiefnemer Achema gesloten. Ook werd er weer praktisch gewerkt in de Huisartsenposten in Rotterdam, Vlaardingen en Dordrecht. Per 1 juli 2007 werd gestart als parttime huisarts in Huisartsenpraktijk Fascinatio in Capelle aan den IJssel

(www.huisartsenpraktijkfascinatio.praktijkinfo.nl).

In maart 2007 werd een bezoek gebracht aan een Medisch Callcenter in Basel:

www.medgate.ch

De internetsite werd verzorgd door Sasha. Verdere ICT-begeleiding werd verricht door www.itcreation.nl. Providing vond plaats door www.intermax.nl.

De financiële administratie was in handen van Agnes Hensen (www.hensenbeheer.nl).

BESCHOUWING

Ondanks alle commotie op juridisch gebied is het e-consult langzaamaan een bekend fenomeen geworden. Het wachten is nu op de toepassing op macrogebied: het EPD en EMD. Jaartallen van implementatie worden genoemd. Helaas is nog steeds onduidelijk wanneer het definitief gaat plaatsvinden. Het is kwestie van durf, doen en initiatief tonen.

In het kader van het van kracht worden van de Geneesmiddelenwet werd met ingang van 1 juli 2007 geen medicatie meer online voorgeschreven zonder persoonlijk contact. Dit tot groot ongenoegen van vooral de ED-medicatiegebruikers. Het anoniem bestellen van medicatie voor een delicaat probleem, dat veelal moeizaam met de eigen huisarts besproken kon worden, werd helaas verleden tijd. De vraag is waar deze mensen nu hun medicatie gaan bestellen. Hopelijk niet in het illegale circuit, waar ze door mijn initiatief juist vandaan gehaald waren. In de maand juli vonden enige persoonlijke consulten plaats. Vervelend was dat ook in dit jaar weer een aantal fakemails werden verzonden door journalisten. Jammer dat dit soort activiteiten legaal geoorloofd zijn, daar het dikwijls vragen betroffen, die in een artikel erg uit het verband werden gerukt ten negatieve van het e-consult. Dit werd, voor zo goed dat ging, rechtgezet door een toonaangevend medisch tijdschrift in de vorm van twee ingezonden artikelen.

Tijdens het bezoek aan het Medgate in Basel kwam de gedachte naar boven om in Nederland een callcenter te initiëren, waar mensen in geval van overbezetting van eigen huisarts of huisartsenpost hun medische vraag kunnen stellen. Uiteraard via internet of per telefoon of desnoods fax. Dit kan natuurlijk ook vanaf een vakantieadres in binnen- of buitenland. Terugkoppeling kan van hieruit, net zoals in de huisartsenposten, plaatsvinden naar de eigen huisarts.

AANBEVELINGEN EN CONCLUSIES.

• De conclusies en aanbevelingen uit het voorgaande jaarverslag blijven gehandhaafd.
  
• De overheid zal in samenwerking met de beroepsgroepen een keurmerk dienen te ontwikkelen voor de toenemende hoeveelheid internetsites, die pretenderen garant te staan voor zorgvuldige behandeling via dit medium.
  
• De replymail is een moderne service die past bij het e-consult.
  
• Het verdient aanbeveling om te onderzoeken naar de behandeling van geslachtsziekten via internet, daar de drempel via dit medium voor dit probleem ideaal laag ligt.
  
• Het verdient aanbeveling goed te bedenken dat en waarom anonimiteit feitelijk de reden is om een therapie te starten via internet. Het zou de basis kunnen zijn voor een gedegen wetenschappelijk onderzoek.
  

Aanhoudende aandacht voor de steeds veranderende regelgeving en handhaving daarvan blijft een hot issue in de komende tijd. Hopelijk wordt hiermee op opbouwende wijze omgegaan.

Rhoon, 20 september 2007

Dr. Robert Mol, huisarts,
Achterdijk 31b,
3161 EB Rhoon.
Tel. 06-53.48.37.64.
E-mail: info@emaildokter.nl
Internet: www.emaildokter.nl