EVEN EEN KWAALTJE BESPREKEN PER E-MAIL.

Gooier weet weg te vinden naar internetdokter.

door Jetty Claus.

De huisarts bellen en er dan niet tussen kunnen komen, is een bekende ergernis. Veel patiënten zouden maar wat graag hun dokter even via internet benaderen, maar zo vooruitstrevend is de arts om de hoek nog niet. De enige Nederlandse emaildokter is Robert Mol met een praktijk onder de rook van Rotterdam. Maud Schiltmans uit Hilversum is heel tevreden over zijn dienstverlening. In augustus vorig jaar verhuisde de 27-jarige Schiltmans van Maastricht naar het Gooi en kon maar geen huisarts vinden. Zij belde de ene na de andere praktijk en kreeg telkens te horen ,,sorry, we zitten vol". Zij had echter dringend een verwijsbrief voor de specialist nodig. Daar kon zij zonder huisarts niet aankomen. ,,Mijn moeder maakte me attent op de emaildokter en ik kroop achter de computer. Hij belde me zelfs na kantoortijd terug en wilde weten waar mijn klachten vandaan kwamen. Na wat heen en weer gepraat, kreeg ik mijn verwijsbrief. Binnen twee weken had hij ook een huisarts voor me geregeld. Dat was super." De emaildokter heeft zijn beperkingen. Hij kan geen oor uitspuiten of even met de stethoscoop op de borst luisteren. Toch zijn ook genoeg gezondheidsvragen die hij wel telefonisch kan afhandelen. Schiltmans ziet wel de voordelen: ,,Als je tijdens spreekuur naar huisarts belt, krijg je constant in gesprek. Ik voel me ook altijd bezwaard, als ik ga. Je wilt iemand niet tot last zijn, omdat die het toch al zo druk heeft. Het gevolg is dat je buiten staat en denkt: ik had nog dit en dat willen vragen. In zo'n geval is een emailtje sturen toch ideaal."
Voorlopig zal er echter nog heel wat water door de zee moeten voordat huisartsen massaal online gaan. De beroepsgroep ziet allerlei beren op de weg. Emaildokter Mol vindt het kortzichtig, omdat deze moderne internettechnologie juist kan een bijdrage kan leveren aan de oplossing van het huisartsentekort. De voorspellingen zijn dramatisch. Niet alleen in de grote steden, maar ook in het Gooi begint het probleem zich af te tekenen. Over vijf jaar hebben vijf miljoen Nederlanders geen eigen huisarts meer, becijferde de Landelijke Huisartsen Vereniging. De site www.emaildokter.nl is expliciet bedoeld voor deze doelgroep.

Volgens Mol doen de overbelaste vakbroeders het zichzelf aan met de hoge werkdruk. ,,Minstens een derde van de bezoeken aan de dokter kan ook telefonisch worden afgedaan. Er zijn mensen bij die na één dag hoesten al op de stoep staan. Dat leidt tot irritatie bij de arts. Als je patiënten emails laat sturen, kun je een schifting maken, bij wie nader lichamelijk onderzoek of wat extra aandacht noodzakelijk is. Die mensen laat je langs komen op de praktijk. De anderen bel je op. Zij zijn dan ook weer blij even de geruststellende stem van de huisarts te horen." Voorzitter F. Oostendorp van de huisartsenvereniging Gooi en Vechtstreek gruwelt bij de gedachte dat hij straks naast zijn overvolle spreekkamer, de visites en de telefonische consulten ook nog eens per e-mail bereikbaar moet zijn. "Waar moet ik de tijd vandaan halen om die berichten te openen? Ik ben bang dat ik dan overspoeld word met honderden e-mails per dag. Dat kost ontzettend veel tijd zonder dat het vergoed wordt. Het zou kunnen werken als een callcenter voor een groep huisartsen of een praktijk-assistente de eerste schifting maakt wat belangrijk is. Je recepten via e-mail bestellen is ook een mogelijkheid. In sommige praktijken is daar nu een aparte telefoonlijn voor." Bij een aantal apotheken in Almere loopt een experiment waarbij digitaal herhaal-recepten kunnen worden besteld, maar ook bij de gezondheidscentra daar is nog geen rechtstreeks e-mailcontact tussen dokter en patient. "Het ontbreken van tarieven is een belangrijk struikelblok", aldus Corien de Boer van Zorggroep Almere. Inmiddels zijn er wel steeds meer huisartsen met een eigen website met algemene informatie en links naar gezondheidpagina's. De Groepspraktijk in Huizen gaat op dat gebied ook met haar tijd mee. Coördinator M. den Tex kan zich echter niet voorstellen dat het e-mailconsult tijdwinst oplevert. ,,Ik denk eerder dat het tikken van een antwoord langer duurt dan even iemand op het spreekuur krijgen. Je ziet dan ook direct of het pluis is of niet."

,,Lariekoek'' noemt emaildokter Mol de bezwaren dat het meer tijd zou kosten.. ,,Daarom bel ik iedereen terug. Dat gaat veel sneller." Hij heeft ook nooit het gevoel gehad dat hij in de maling werd genomen. Als Mol het niet vertrouwt, laat hij de mensen op zijn spreekuur komen. Voor mensen die niet de omgeving van Rotterdam wonen, is dat nu nog een probleem. Het project heeft landelijk pas kans van slagen als er ook in andere regio's steunpunten komen. Mol laakt de houding van zijn beroepsgroep, die te weinig open staat voor vernieuwingen. Bijval krijgt hij van voorzitter Blankert van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. In een advies aan voormalig minister Borst stelde hij voor dat artsen een cultuuromslag maken en meer online gaan.

De Landelijke Huisartsenvereniging LHV reageert echter sceptisch op deze nieuwe vorm van dienstverlening. ,,Het roept meer vragen op dan dat het oplossingen biedt. Internet staat daarvoor nog teveel in de kinderschoenen, maar op den duur kan het misschien wel. Ik weet dat Ziekenhuis Groningen succes heeft met tele-dermatologie. Huisartsen kunnen via een webcam een foto van een huidafwijking doorsturen en daarop een reactie krijgen. Op dit moment kan het e-mailconsult het gesprek aan tafel niet ondervangen. De privacy is ook niet genoeg afgedekt". Mol denkt in de toekomst gebruik te gaan maken van webcams in zijn emailpraktijk. Patiënten kunnen een jaarabonnement nemen van 87,50 euro. Anders rekent hij het particulier tarief van twaalf euro voor een telefonisch consult. Wie geen internet heeft, kan bellen naar 0900-100.100.200 tegen zeventig cent per minuut.

Een gemiste kans noemt de Consumentenbond het dat huisartsen nog zo weinig gebruik maken van dit snelle, efficiente en goedkope contact tussen huisarts en patient. Nog maar twee op de tien huisartsen maken gebruik van internet. Het gros heeft een gratis website die wordt aangeboden door een medische uitgeverij (Bohn Stafleu Van Loghum) of de farmaceutische industrie. Slechts een enkeling in ons land biedt aan dat patienten via e-mail afspraken kunnen maken, herhaalrecepten bestellen, medische vragen stellen en laboratoriumonderzoek aanvragen. De artsen die ermee werken, zeggen dat het zowel de dokter als de klant tijd bespaard